Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, hoạt động đầu cơ nhà đất và tạo nhu cầu ảo là nguyên nhân cơ bản đẩy giá nhà ở tăng cao, làm cho thị trường nhà ở bất ổn. Để hạn chế sự “méo mó” này, cần có nhiều giải pháp đồng bộ.
Cụ thể, Bộ Xây dựng đang đề xuất bổ sung quy định việc thông báo công khai thông tin, lấy ý kiến góp ý của người dân có liên quan trong tất cả quá trình triển khai thực hiện dự án phát triển nhà ở như kêu gọi đầu tư, lựa chọn nhà thầu; lập, phê duyệt quy hoạch và dự án; đầu tư xây dựng; giao dịch nhà ở và quản lý sử dụng trên các phương tiện thông tin đại chúng và tại các trụ sở cơ quan Nhà nước để người dân dễ tiếp cận, kiểm tra, giám sát các dự án nhà ở.
Bộ Xây dựng nhìn nhận đây là khâu yếu nhất, dễ bị giới đầu cơ lũng đoạn, thao túng, trong khi hiện đa số người có nhu cầu đều mù tịt thông tin về các dự án. Tệ hơn, dù khả năng tài chính eo hẹp nhưng rất hiếm người tiếp cận được với căn hộ giá gốc. Hầu hết phải mua lại căn hộ qua “cò” hoặc các nhà đầu tư thứ cấp và phải nộp một khoản tiền chênh lệch nhất định từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam khẳng định: Để chấn chỉnh tình trạng bát nháo nói trên, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương sẽ tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành quy định về giao dịch qua sàn đối với các doanh nghiệp kinh doanh nhà ở. Đồng thời, thực hiện chế tài không đăng ký quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất đối với các bất động sản không giao dịch đúng theo quy định của pháp luật. Tiếp tục phát triển, hoàn thiện hệ thống mạng các sàn giao dịch bất động sản cũng như thường xuyên kiểm tra công tác đào tạo, cấp chứng chỉ môi giới, định giá bất động sản và thành lập các sàn giao dịch bất động sản...
Đề nghị tăng thuế nhà đất
Một giải pháp hữu hiệu để chống đầu cơ bất động sản, làm giá thị trường, theo đề nghị của Bộ Xây dựng, là cần phải điều chỉnh tăng thuế nhà đất nhằm khuyến khích sử dụng có hiệu quả bất động sản và hạn chế đầu cơ. Cụ thể, có thể đánh thuế lũy tiến đối với các trường hợp sử dụng nhiều nhà ở, đất ở hoặc có sở hữu nhà ở với quy mô lớn. Đồng thời, quy định sử dụng một tỉ lệ nhất định thuế sử dụng đất (khoảng 50%) nhằm hỗ trợ những người bị thu hồi đất nông nghiệp trong một thời gian nhất định (từ 10 - 15 năm) để họ có điều kiện chuyển đổi nghề nghiệp, ổn định cuộc sống. Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Công ty Dịch vụ - Thương mại và Kinh doanh bất động sản Ba Đình (Hà Nội), cho rằng việc tăng thuế sẽ là giải pháp hữu hiệu hạn chế tình trạng nhà liền kề, biệt thự bỏ hoang tràn lan tại các khu đô thị mới hiện nay.
Lo ngại chất lượng các sàn giao dịch
Theo Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam, cần bắt buộc thanh toán qua ngân hàng khi giao dịch nhà ở để quản lý về thuế và hạn chế rủi ro cho người dân. Bên cạnh đó, phải có cơ chế khuyến khích các giao dịch nhà ở của người dân thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản, chẳng hạn người giao dịch qua sàn sẽ được hưởng ưu đãi về thuế chuyển nhượng, lệ phí trước bạ, được tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục xác nhận sở hữu...
Tuy nhiên, thực tế hiện nay các sàn giao dịch bất động sản chỉ đáp ứng được về mặt số lượng, còn chất lượng rất yếu. Đi ngược lại với tôn chỉ làm minh bạch thêm hoạt động giao dịch, một số sàn giao dịch lại mắc nhiều vi phạm càng khiến thị trường thêm tù mù, rối rắm. Kiểm tra mới nhất của liên ngành tại 61 sàn giao dịch bất động sản ở Hà Nội mới đây đã phát hiện 25 đơn vị có vi phạm, chiếm tỉ lệ hơn 40%. Các dạng vi phạm cũng đa dạng, từ bán bất động sản chưa đủ điều kiện giao dịch (chung cư bán khi chưa hoàn thành móng; biệt thự bán khi chưa hoàn thành xây thô) đến việc không công bố thông tin về sàn trên các phương tiện thông tin đại chúng; bán bất động sản khi chưa có giấy phép xây dựng; huy động vốn vượt quá 70%...
|
Kiến nghị giảm thuế thu nhập từ bán nhà
Liên quan tới thuế thu nhập cá nhân (TNCN), Bộ Xây dựng kiến nghị nên quy định giảm thuế TNCN khi bán nhà ở để hạn chế thất thu thuế cho Nhà nước. Cùng với đó, sẽ quy định áp mức thuế TNCN cao hơn nếu cá nhân mua bán nhà ở trong thời gian ngắn (1 - 2 năm).
Định hướng thị trường phát triển tập trung vào mảng nhà ở xã hội dành cho đối tượng thu nhập thấp, Bộ Xây dựng khuyến cáo cần quy định giảm thuế suất (thuế GTGT và thuế thu nhập doanh nghiệp) đối với các dự án nhà ở xây dựng cho các đối tượng xã hội là người có thu nhập thấp, công nhân lao động tại các khu công nghiệp, sinh viên... |
