Theo các doanh nghiệp kinh doanh địa ốc, chỉ có khoảng 10-15% bất động sản có mặt trên thị trường được giao dịch qua sàn. Ảnh: Vũ Lê.

Chỉ có 10-15% nhà đất trên thị trường đang giao dịch qua sàn, hơn 80% còn lại chưa minh bạch về pháp lý. Các chuyên gia ngành đánh giá hiệu quả của các sàn bất động sản thấp, chỉ mang tính hình thức.
> 80% giao dịch bất động sản không qua sàn / Loạn môi giới nhà đất vì thiếu chế tài

Đánh giá tổng kết hoạt động của mạng các sàn giao dịch bất động sản Việt Nam, tại một hội thảo của Bộ Xây dựng tổ chức ở TP HCM cuối tuần qua, nhiều ý kiến cho rằng mô hình sàn bất động sản hiện nay vẫn chưa phát huy được hiệu quả như mong đợi.

Thống kê của Cục quản lý nhà thuộc Bộ Xây dựng, năm 2009 có đến 374 sàn được cấp phép hoạt động và hơn 13.000 nhà môi giới được cấp chứng chỉ. Tuy nhiên, các doanh nghiệp phản ánh lượng giao dịch qua sàn trên thực tế chiếm tỷ lệ không quá 20%.

Tổng giám đốc Công ty cổ phần bất động sản Nam Việt Phùng Văn Năng cho biết, tuy có nhiều sản phẩm tung ra thị trường, nhưng được cấp giấy chứng nhận qua sàn chỉ đạt 10-15%. Ông phân tích, sở dĩ sàn có ít giao dịch vì hiện nay hầu hết sản phẩm muốn giao dịch qua sàn phải đảm bảo 3 điều kiện: hợp pháp, hoàn thành hạ tầng, thông tin bất động sản đó phải thông báo thông tin trên các phương tiện truyền thông ít nhất 3 lần.

"Những sản phẩm trong tương lai làm sao mà hoàn thành hạ tầng, nên chủ các sàn không dám đặt bút ký xác nhận cho lên giao dịch trên sàn", ông Năng nói.

Ngoài ra, nhiều dự án không quảng cáo ba lần theo quy định nên sàn cũng khó ký xác nhận. Chuyên gia này nhận xét: “Hiện nay các sàn vẫn hoạt động hình thức, chưa đúng với mục tiêu đề ra”.

Tổng giám đốc công ty địa ốc Đất Xanh Lương Trí Thìn cho rằng, để các sàn đi vào hoạt động quy củ, mỗi năm Bộ Xây dựng cần đứng ra phân loại, xếp hạng. Nếu những sàn nào hoạt động tốt thì phải vinh danh, công bố rộng rãi để người dân biết. Đối với những sàn hoạt động kém minh bạch nên loại khỏi hệ thống.

Tổng giám đốc công ty Vinaland Trần Minh Hoàng kiến nghị Bộ Xây dựng nên thành lập trung tâm cung cấp thông tin cho mạng sàn. Khi công bố dự án doanh nghiệp phải cung cấp hiện trạng pháp lý, thông tin dự án và sản phẩm qua trung tâm này để tiện quản lý.

Cục trưởng Quản lý nhà thuộc Bộ Xây dựng, ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết sẽ sớm triển khai đề án đánh giá, xếp loại chất lượng của cộng đồng sàn. Trước hết sẽ tiến hành xếp hạng các thành viên với những tiêu chí cụ thể. Mỗi tháng các sàn phải báo cáo hoạt động của mình với Bộ Xây dựng. Việc đánh giá, xếp loại về hoạt động của các sàn diễn ra 6 tháng một lần.

Ông Hà cho hay sẽ đề xuất các bộ: Xây dựng, Tài nguyên Môi trường, Tài chính, Tư pháp cùng ngồi lại với nhau để giải quyết việc bán sản phẩm hình thành trong tương lai hội đủ tiêu chí của luật định: hợp pháp, minh bạch nhằm đảm bảo quyền lợi của khách hàng.

Hà Thanh